Five reasons behind Sri Lanka's ongoing economic crisis

 శ్రీలంక యొక్క కొనసాగుతున్న ఆర్థిక సంక్షోభం వెనుక ఐదు కారణాలు

ఏళ్ల తరబడి పేరుకుపోయిన రుణాలు, రికార్డు ద్రవ్యోల్బణం, విదేశీ కరెన్సీ కొరత, మహమ్మారి కారణంగా డిమాండ్‌లో కీలకమైన పతనం, ప్రభుత్వ దుర్వినియోగం వంటి కారణాల వల్ల బిలియన్ల కొద్దీ అప్పులు శ్రీలంకను అపూర్వమైన స్థితికి లాగాయి. ఆర్థిక సంక్షోభం కానీ భారీ రాజకీయ సంక్షోభం కూడా.

దక్షిణాసియా రిపబ్లిక్ జంట లోటు ఆర్థిక వ్యవస్థకు ఒక అద్భుతమైన ఉదాహరణగా మారింది, జాతీయ వ్యయం జాతీయ ఆదాయాన్ని మించిపోయింది.  మరియు ఎగుమతుల కంటే దిగుమతులు ఎక్కువగా ఉన్నాయి. సహాయం అందకపోతే దేశం తనను తాను కలిసి ఉంచుకోలేకపోవచ్చని స్పష్టమైంది. సంక్షోభం నుంచి బయటపడేందుకు ఆసియా డెవలప్‌మెంట్ బ్యాంక్, ఇండియా, చైనాల నుంచి రుణాలు మంజూరు చేయాలని కోరింది.

ఇంతలో, వార్తా సంస్థ రాయిటర్స్ నివేదించిన ప్రకారం, అధికార కూటమి పార్లమెంటులో మెజారిటీని కోల్పోయింది. హింసాత్మక నిరసనల మధ్య ప్రధాని మహీందా రాజపక్స క్యాబినెట్‌లోని 26 మంది మంత్రులు రాజీనామా చేసిన నేపథ్యంలో సోమవారం ‘ఐక్యత ప్రభుత్వాన్ని’ ఏర్పాటు చేయాలని పిలుపునిచ్చిన అధ్యక్షుడు గోటబయ రాజపక్సే ప్రతిపాదనను ప్రతిపక్షం తిరస్కరించింది. ఇంధనం, నిత్యావసరాల కొరత, విద్యుత్తు అంతరాయాలతో ప్రజలు తమ ప్రభుత్వానికి వ్యతిరేకంగా రోడ్లపైకి వచ్చారు.

సోమవారం రాష్ట్రపతి పదవి నుంచి వైదొలగడానికి నిరాకరించారు, అయితే పార్లమెంటులో 113 సీట్లు సాధించగలరని నిరూపించే పార్టీకి ప్రభుత్వాన్ని అప్పగించడానికి సిద్ధంగా ఉన్నారని చెప్పారు.

ఆర్థిక మంత్రి బాసిల్ రాజపక్సేను తొలగించిన శ్రీలంక అధ్యక్షుడు ఐక్య కేబినెట్‌లో చేరాల్సిందిగా విపక్షాలను  కోరారుు

దేశం యొక్క ఆర్థిక-రాజకీయ సంక్షోభం తీవ్రమవుతున్నప్పటికీ, ఈ విపత్తు యొక్క  కొన్ని కీలకమైన అంశాలు 

విదేశీ నిల్వల కొరత

వరుసగా వచ్చిన ప్రభుత్వాల ఆర్థిక దుర్వినియోగం కారణంగా శ్రీలంక విదేశీ నిల్వల్లో 70 శాతం క్షీణించింది, కేవలం $2.31 బిలియన్లు మాత్రమే $4 బిలియన్లకు పైగా రుణాన్ని తిరిగి చెల్లించాల్సి ఉంది. చక్కెర, పప్పులు మరియు తృణధాన్యాలు వంటి ముఖ్యమైన వస్తువుల కోసం దిగుమతులపై శ్రీలంక అధికంగా ఆధారపడటం, ద్వీప దేశం దాని దిగుమతి బిల్లులకు చెల్లించడానికి విదేశీ నిల్వలు లేకపోవడంతో ఆర్థిక మాంద్యంకు ఆజ్యం పోసింది. ఈ ఏడాది శ్రీలంక 10 బిలియన్ డాలర్ల వాణిజ్య లోటును ఎదుర్కొంటుందని రాజపక్సే ఇటీవల చెప్పారు.

మహమ్మారి ప్రభావం

ప్రస్తుత సంక్షోభానికి సాకుగా చూపిన COVID-19 మహమ్మారి కారణంగా ద్వీప దేశం పర్యాటకం మరియు విదేశీ చెల్లింపులపై భారీ ఆధారపడటం తగ్గిపోయింది. శ్రీలంక GDPలో 10 శాతానికి పైగా వాటాను కలిగి ఉన్న పర్యాటక రంగం, భారతదేశం, రష్యా మరియు UK వంటి మూడు కీలక దేశాల నుండి సందర్శకులను కోల్పోయిన తర్వాత దెబ్బతింది.

రష్యా-ఉక్రెయిన్ యుద్ధం-ప్రేరిత ద్రవ్యోల్బణం

కొనసాగుతున్న రష్యా-ఉక్రెయిన్ యుద్ధం ఫలితంగా ముడి చమురు, సన్‌ఫ్లవర్ ఆయిల్ మరియు గోధుమల ధరలు బాగా పెరిగాయి. క్రూడాయిల్ ధరలు 14 సంవత్సరాలలో రికార్డు స్థాయికి చేరుకున్నాయి, సంక్షోభం యొక్క ఎత్తులో ధరలు $125/బ్యారెల్‌కు పైగా పెరిగాయి. వాగ్దానం చేసిన $500 మిలియన్ల రుణం కింద 40,000 MT డీజిల్‌ను సరఫరా చేయడం ద్వారా భారతదేశం అడుగు పెట్టవలసి వచ్చింది. గత 50 రోజుల్లో భారతదేశం ఇప్పటివరకు 2,00,000 MT ఇంధనాన్ని సరఫరా చేసింది.

వ్యవసాయ రంగం సంక్షోభం

వ్యవసాయాన్ని 100 శాతం సేంద్రీయంగా మార్చడానికి గత సంవత్సరం అన్ని రసాయన ఎరువులను నిషేధించాలని రాజపక్సే ప్రభుత్వం తీసుకున్న నిర్ణయం దేశంలోని వ్యవసాయ ఉత్పత్తిని తీవ్రంగా దెబ్బతీసింది, ముఖ్యంగా బియ్యం మరియు చక్కెర ఉత్పత్తిలో ఈ నిర్ణయాన్ని వెనక్కి తీసుకోవలసి వచ్చింది.

ఎఫ్‌డీఐలో భారీ పతనం

ప్రస్తుత అధ్యక్షుడు గోటబయ రాజపక్సే హయాంలో దేశంలో ఎఫ్‌డీఐలు భారీగా తగ్గాయి. ప్రభుత్వ డేటా ప్రకారం, 2019 మరియు 2020లో వరుసగా $793 మిలియన్లు మరియు $1.6 బిలియన్లతో పోలిస్తే 2020లో FDI $548 మిలియన్లుగా ఉంది.

శ్రీలంక ఆర్థిక సంక్షోభం సమస్యను పరిష్కరించడానికి తక్షణ ఆర్థిక సహాయం మొదటి అడుగు అని అనిల్ త్రిగుణాయత్ చెప్పారు

పార్లమెంటులో మెజారిటీ లేని ప్రభుత్వం - ఇంధనాన్ని దిగుమతి చేసుకోవడానికి కూడా తగినంత విదేశీ మారక ద్రవ్యం లేని దేశం మరియు రాజపక్సేలకు వ్యతిరేకంగా పెద్ద సంఖ్యలో వీధుల్లోకి వస్తున్న పౌరులు. 2015 మరియు 2019 మధ్య కొద్ది కాలం మినహా 2005 నుండి శ్రీలంకను పాలించిన ఒక రాజకీయ కుటుంబం ఇప్పుడు ప్రజల ఆగ్రహానికి కేంద్రంగా ఎలా ఉందో శ్రీలంకలో ఆర్థిక సంక్షోభం సాక్ష్యంగా ఉంది.

ద్వీప దేశంలో తీవ్ర ఆర్థిక సంక్షోభం మధ్య కూటమి నుండి 40 మందికి పైగా సభ్యులు వాకౌట్ చేయడంతో శ్రీలంక అధ్యక్షుడు గోటబయ రాజపక్సే ప్రభుత్వం పార్లమెంటులో మెజారిటీని కోల్పోయింది.

ఐక్య ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటు చేయాలన్న ఆయన ప్రతిపాదనను విపక్షం ఇప్పటికే అర్ధంతరంగా కొట్టిపారేసింది. కొత్తగా నియమితులైన ఆర్థిక మంత్రి అలీ సబ్రీ ప్రమాణ స్వీకారం చేసిన 24 గంటల్లోనే రాజీనామా చేశారు.

శ్రీలంక ప్రధాని మహింద రాజపక్సే రాజీనామా చేయాలని డిమాండ్ చేస్తూ తంగల్లెలోని ఆయన నివాసం వెలుపల వందలాది మంది నిరసనకారులు ఈరోజు గుమిగూడారు. ఆందోళనకారులను చెదరగొట్టేందుకు పోలీసులు బాష్పవాయువు, నీటి ఫిరంగులను ప్రయోగించాల్సి వచ్చింది. సింహళీయుల మెజారిటీ ప్రాంతం, తంగల్లె ప్రజల ఆగ్రహానికి కేంద్రంగా ఉన్న రాజపక్సేలకు కంచుకోటగా పరిగణించబడుతుంది.